Trawy na gruntach ornych to istotny element współczesnego rolnictwa. Pełnią one kluczową rolę w produkcji pasz dla zwierząt i dywersyfikacji upraw. Ich uprawa przynosi wiele korzyści. Poprawiają strukturę gleby i chronią ją przed erozją. Wiążą azot, zwiększając żyzność. Są łatwe w uprawie, nawet na słabszych glebach. Siew można przeprowadzać wiosną lub jesienią, w zależności od warunków i rodzaju trawy. Ważne jest przestrzeganie przepisów dotyczących dywersyfikacji upraw i ekoschematów.
Najważniejsze informacje:- Trawy stanowią wartościową paszę dla zwierząt
- Przyczyniają się do poprawy struktury i ochrony gleby
- Są częścią systemu dywersyfikacji upraw
- Mają niewielkie wymagania glebowe
- Uprawa traw podlega regulacjom prawnym
- Można je siać wiosną lub jesienią
Najlepsze gatunki traw i mieszanki na grunty orne
Trawy na gruntach ornych to podstawa efektywnej produkcji pasz. Wybór odpowiednich gatunków jest kluczowy dla uzyskania wysokich plonów i wartościowej paszy. Najpopularniejsze gatunki charakteryzują się dobrym przyrostem masy zielonej oraz odpornością na trudne warunki.
Życica wielokwiatowa wyróżnia się szybkim wzrostem i wysoką wydajnością. Kostrzewa łąkowa jest ceniona za odporność na suszę i mrozoodporność. Trawy pastewne takie jak kupkówka pospolita czy tymotka łąkowa doskonale sprawdzają się w mieszankach na grunty orne.
- Życica wielokwiatowa - szybki wzrost, wysoka wydajność
- Kostrzewa łąkowa - odporna na suszę i mróz
- Kupkówka pospolita - trwała i wydajna
- Tymotka łąkowa - dobra jakość paszy
- Festulolium - krzyżówka łącząca zalety życicy i kostrzewy
Mieszanki traw na grunty orne często wzbogaca się roślinami motylkowatymi. Dodatek koniczyny czerwonej lub lucerny zwiększa zawartość białka w paszy i poprawia strukturę gleby.
Jak przygotować glebę pod uprawę traw?
Uprawa traw pastewnych wymaga odpowiedniego przygotowania gleby. Trawy preferują gleby o pH 5,5-7,0, zasobne w składniki pokarmowe.
Ważne jest głębokie spulchnienie gleby, które zapewni dobre ukorzenienie się roślin. Przedsiewne wałowanie wyrównuje powierzchnię i zapobiega zbyt głębokiemu wysiewowi nasion.
Nawożenie przedsiewne powinno uwzględniać fosfor i potas. Dla traw pastewnych optymalne dawki to 40-60 kg P2O5/ha i 60-80 kg K2O/ha.
Czytaj więcej: Rzepak Bankier: Co warto wiedzieć o odmianie rzepaku Bankier?
Terminy i techniki siewu traw pastewnych
Wiosenny siew traw na GO najlepiej przeprowadzić od połowy marca do końca kwietnia. Wcześniejszy termin zapewnia lepsze wykorzystanie wilgoci pozimowej.
Późniejszy siew wiosenny, do połowy maja, sprawdza się w regionach o chłodniejszym klimacie. Warto jednak pamiętać o ryzyku suszy dla młodych siewek.
Jesienny siew traw na gruntach ornych można rozpocząć od połowy sierpnia. Ten termin sprzyja dobremu ukorzenieniu się roślin przed zimą.
Siew jesienny można prowadzić do końca września, ale nie później. Zbyt późny wysiew zwiększa ryzyko wymarzania młodych roślin.
| Gatunek trawy | Norma wysiewu (kg/ha) |
|---|---|
| Życica wielokwiatowa | 30-40 |
| Kostrzewa łąkowa | 25-35 |
| Kupkówka pospolita | 15-20 |
| Tymotka łąkowa | 8-12 |
| Festulolium | 30-35 |
Pielęgnacja upraw trawiastych
Regularne koszenie to podstawa pielęgnacji traw pastewnych. Pierwsze cięcie wykonuje się, gdy rośliny osiągną wysokość 15-20 cm. Częste koszenie stymuluje krzewienie i zagęszczenie runi.
Wałowanie wiosną pomaga wyrównać powierzchnię po zimie. Bronowanie rozrywa darń i napowietrza glebę, co sprzyja lepszemu wzrostowi traw.
Nawożenie pogłówne azotem stosuje się po każdym pokosie. Dla traw na gruntach ornych optymalna dawka to 50-70 kg N/ha, w zależności od gatunku i intensywności użytkowania.
Zwalczanie chwastów w uprawie traw pastewnych jest kluczowe w pierwszym roku. Można stosować herbicydy selektywne lub metody mechaniczne, jak częste koszenie.
W kolejnych latach użytkowania, gęsta ruń traw skutecznie konkuruje z chwastami. Należy jednak monitorować stan łanu i w razie potrzeby interweniować.
Nawadnianie traw na gruntach ornych jest szczególnie ważne w okresach suszy. Optymalna ilość wody to 30-40 mm na tydzień. Regularne podlewanie zapewnia ciągły wzrost i wysoką jakość paszy.
Nawożenie traw w trakcie wegetacji
Azot to kluczowy składnik w nawożeniu traw pastewnych. Pierwszą dawkę stosuje się wczesną wiosną, gdy rośliny ruszają z wegetacją. Kolejne dawki aplikuje się po każdym pokosie, aby stymulować odrost.
Dla intensywnie użytkowanych traw na gruntach ornych całkowita dawka azotu może wynosić nawet 300-350 kg N/ha rocznie. Należy ją podzielić na 4-5 aplikacji w sezonie. Zbyt wysokie jednorazowe dawki mogą prowadzić do wylegania roślin.
Mikroelementy, takie jak bor, miedź czy cynk, stosuje się w formie dolistnej. Ich aplikacja jest szczególnie ważna na glebach o wysokim pH, gdzie dostępność tych pierwiastków jest ograniczona.
- Stosuj azot w dawkach podzielonych
- Dostosuj nawożenie do intensywności użytkowania
- Uwzględnij zawartość składników w glebie
- Pamiętaj o nawożeniu potasem i fosforem
- Stosuj wapnowanie na glebach kwaśnych
- Uzupełniaj mikroelementy w razie potrzeby
Kiedy i jak zbierać trawy na paszę?
Optymalny termin zbioru traw na pasze to faza kłoszenia. W tym momencie rośliny zawierają najwięcej składników odżywczych. Dla większości gatunków przypada to na przełom maja i czerwca.
Kolejne pokosy traw pastewnych zbiera się co 4-6 tygodni. Częstotliwość zależy od gatunku trawy, warunków pogodowych i intensywności nawożenia. Zbyt późny zbiór obniża wartość pokarmową paszy.
Koszenie traw na gruntach ornych najlepiej przeprowadzać rano lub wieczorem. Unika się wtedy strat składników pokarmowych związanych z intensywnym parowaniem w ciągu dnia.
Wysokość koszenia powinna wynosić 5-7 cm. Zbyt niskie cięcie osłabia rośliny i sprzyja zachwaszczeniu. Wyższe pozostawienie ścierni przyspiesza odrost.
Po skoszeniu ważne jest szybkie zebranie materiału. Zbyt długie leżakowanie prowadzi do strat składników pokarmowych i pogorszenia jakości paszy.
| Parametr | Siano | Sianokiszonka |
|---|---|---|
| Wilgotność | 15-18% | 50-60% |
| Czas suszenia | 2-5 dni | 1-2 dni |
| Straty składników | Wyższe | Niższe |
| Jakość paszy | Dobra | Bardzo dobra |
| Zależność od pogody | Duża | Mniejsza |
Wartość pokarmowa pasz z traw
Trawy pastewne są cennym źródłem białka, węglowodanów i włókna. Zawartość białka w suchej masie waha się od 10% do 20%, w zależności od gatunku i fazy zbioru.
Węglowodany strukturalne, głównie celuloza i hemiceluloza, stanowią 40-50% suchej masy traw na pasze. Są one ważnym źródłem energii dla przeżuwaczy. Zawartość cukrów prostych wynosi 5-15% i jest najwyższa w młodych roślinach.
Strawność traw pastewnych zależy od fazy rozwojowej w momencie zbioru. Młode rośliny charakteryzują się strawnością na poziomie 75-80%. Z wiekiem zawartość ligniny rośnie, a strawność spada do 60-65%.
Wartość energetyczna traw na gruntach ornych waha się od 0,8 do 1,0 jednostek owsianych na kg suchej masy. Najwyższą wartość energetyczną mają młode, intensywnie nawożone trawy zbierane w fazie kłoszenia.
Wymogi prawne uprawy traw na GO
Dywersyfikacja upraw wymaga, aby gospodarstwa powyżej 10 ha gruntów ornych utrzymywały co najmniej dwie różne uprawy. Trawy na gruntach ornych mogą stanowić jedną z tych upraw.
Dla gospodarstw powyżej 30 ha GO, wymagane są minimum trzy uprawy. Uprawa traw pastewnych może pokrywać do 75% powierzchni gruntów ornych.
Płatności obszarowe dla traw na GO przysługują w ramach systemu płatności bezpośrednich. Stawka jest jednolita dla wszystkich upraw na gruntach ornych.
Aby otrzymać płatność, należy utrzymywać trawy pastewne w dobrej kulturze rolnej. Oznacza to regularne koszenie lub wypas oraz przeciwdziałanie zachwaszczeniu.
Ekoschematy premiują praktyki korzystne dla środowiska. Użytki zielone na gruntach ornych, w tym trawy z bobowatymi, mogą kwalifikować się do dodatkowych płatności. Warunkiem jest utrzymanie trwałej pokrywy roślinnej przez cały rok i stosowanie zrównoważonych praktyk rolniczych.
Kompleksowa uprawa traw pastewnych: od siewu po zbiór
Trawy na gruntach ornych to fundament efektywnej produkcji pasz. Wybór odpowiednich gatunków, takich jak życica wielokwiatowa czy kostrzewa łąkowa, w połączeniu z roślinami motylkowatymi, zapewnia wysoką jakość i wydajność plonów. Kluczowe jest staranne przygotowanie gleby, uwzględniające jej pH i zasobność w składniki pokarmowe.
Prawidłowa pielęgnacja, obejmująca regularne koszenie, nawożenie i zwalczanie chwastów, ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania zdrowej i produktywnej uprawy. Terminowy zbiór, przypadający na fazę kłoszenia, gwarantuje optymalną wartość pokarmową paszy. Wybór między produkcją siana a sianokiszonki zależy od warunków gospodarstwa i potrzeb żywieniowych zwierząt.
Pamiętajmy, że uprawa traw pastewnych podlega regulacjom prawnym dotyczącym dywersyfikacji upraw i może kwalifikować się do płatności obszarowych oraz ekoschematów. Przestrzeganie tych wymogów nie tylko zapewnia korzyści finansowe, ale także przyczynia się do zrównoważonego rolnictwa i ochrony środowiska.
